Valladolid, zaterdag 2 mei.

Valladolid me da escalofríos. Dit is de eerste stad in Spanje die mij de koude rillingen over de rug heeft doen lopen. Nou is het weer wel sterk omgeslagen. Was het gisteravond nog 25 graden, vanmorgen kon ik de winterjas aantrekken bij een temperatuur van 9 graden Celsius. Dit is de hardste stad van Spanje. Geen wonder dat Filips II hier in 1603 zijn hof vestigde. Deze koele, hardvochtige man trok naar het guurste plekje van de Meseta Castellana. Als je de omgeving zo bekijkt ook wel het meest onherbergzame land dat ik in mijn leven heb meegemaakt. Op 100 meter van deze plek waar ik nu zit te schrijven werd de eerste auto de fe gehouden. Massa's mensen trokken onder mijn raam in de Calle del Val door naar de Plaza Mayor om daar te zien hoe mensen voor hun geloof in vlammen werden gezet en in rook opgingen, alleen omdat ze geloofden dat wat zij dachten recht was. Nog vandaag wordt deze 'acte des geloofs' in beelden aan de bevolking getoond. De Casa de Diputación, het voormalige paleis van de vorst van het grootste rijk ter wereld, toont deze beelden aan allen die toevalligerwijs even een kijkje nemen in de binnenhof. Escalofríos.......bah! Zelfs de kathedraal ademt de herreriaanse sfeer van de Inquisitie. Escalofríos ook in de Casa de Cervantes. Escalofríos, maar nu van een andere soort. Even bevond ik mij achter de schrijftafel van de allergrootste uit mijn denkwereld. Ik was even Don Miguel de Cervantes Saavedra. De gids vertelde mij het verhaal van de edelman die voor Miguels huis was vermoord. Hij vertelde het verhaal alsof het net was gebeurd. Ik was er even bij. Vanuit de escritorio keek Miguel op de weg voor het huis en zag een opstootje. Onmiddellijk ging hij naar buiten om hulp te bieden. Miguel's vrouw, doña Catalina de Salazar y Palacios, uit Esquivias, stond met haar personeel voor het raam en keek toe. Valselijk werd Cervantes de misdaad in de schoenen geschoven en door de Santa Hermandad afgevoerd. De toekijkende medebewoners van het huis aan de Calle del Rastro hebben echter een schriftelijke verklaring afgegeven met de werkelijke toedracht. Deze verklaring is nu nog in de 'archivos' aanwezig. De huizen van Miguel en van Filips liggen nog geen twee kilometer van elkaar verwijderd. Beiden zouden lid van de plaatselijke Lions Club kunnen zijn. Het is onvoorstelbaar dat Cervantes in de onmiddellijke nabijheid van dit blok beton kon leven. Op zijn schrijftafel ligt nu nog een geschreven brief aan don Felipe. Uiteindelijk was hij zeer afhankelijk van zijn vorst. Maar hoe kon hij in godsnaam omgaan met zijn ideeën van vrijheid. Geen wonder dat hij zijn imaginatieve edelman op de wereld zette, die vocht voor zijn idealen van de ridderschap en voor zijn Dulcinea. Zijn held die voortdurend moest kiezen tussen idealisme en realisme.

Dit is de kernvraag van deze reis. Vecht deze Cervantes alleen voor zijn idealen, of vecht hij ook voor de realiteit? Voor zijn innerlijke realiteit, of voor de omringende realiteit? En hoe zal die omringende realiteit van zijn innerlijke realiteit deel gaan uitmaken? Vanuit El Toboso zal er een brief uitgaan naar Dulcinea. Dan zal blijken in welke fantasiewereld deze cervantijn tot nu toe heeft geleefd, of dat Cervantes Benelux werkelijk bestaansrecht heeft, zakelijk of zakelijk én privé.

Vanmiddag heb ik achter in de kerk gezeten bij een huwelijksinzegening: "El Amor no se puede compartir", "De Liefde kun je niet delen", de enige ware liefde niet. Voor de Liefde moet je kiezen. Dat hoort op de eerste plaats bij het keuzeproces.

16.30 ¡Qué susto!
Geen halve maatregelen. Bijna was ik mijn auto kwijt. Toevallig keek ik uit het raam en zag dat de politie net bezig was de wagen op een sleepwagen op te takelen. Direct de politie aangeschoten en hem verteld dat de mensen van het hostal mij hadden verzekerd dat ik de auto daar kon neerzetten. De gemeente had dit stukje plein deze avond echter gereserveerd voor taxi's en alles wat in de weg stond werd weggesleept. Op mijn aandringen hebben de heren de wagen weer gelost. Mijn opmerking aan de politieagent "¡Deja usted asustar a uno, hombre!"

3 MEI 1992 VALLADOLID CASA DE COLÓN - SALAMANCA