Dinsdag 26 mei Niet zo best geslapen. In dit gezin moet iedereen wel rekening met elkaar houden. Gezinsleden zijn Begoña, de dochter, haar novio of marido José Mari, de zoon Rafa, Señora Josefa, de vriendin die mij zo hartelijk begroette en die 's nachts in de eetkamer/woonkamer slaapt op een bed dat voor die gelegenheid tevoorschijn wordt getoverd, en de hond Pelayo. En dan is er ook nog Sharon, de Amerikaanse cursiste van CLIC. Vannacht ging plotseling de deur open en trad Pelayo binnen. Blijkbaar had hij het in mijn kamer naar zijn zin en vleide zich neer onder mijn bed. Daar heeft hij verder de hele nacht gelegen. 's Morgens gewacht tot Begoña uit de badkamer was. Daarna mocht ik. Josefa houdt het allemaal perfect in de gaten. Ze regelt alles, maar wel op een prettige manier. 's Middags vanaf 17.30 naar CLIC. Kennis gemaakt met Bernhard Roters, een sympathieke Duitser, die niet meer weet hoe hij Duits moet spreken. Zie verder bezoekverslag CLIC.

Daarna video-opnames gemaakt van de EXPO vanaf de oevers van de Guadalquivir. Bij mijn terugkomst stond Pelayo me al op te wachten. Ook Josefa. Zij had mijn was gedaan en mijn overhemden perfect gestreken in mijn kamer uitgestald.

Nooit verzonden:

"Sevilla, 26 mei 1992

De andere kant van Sierra Morena,

Liesbeth, Dit is weer zo'n brief die ik voor mezelf zit te schrijven op de bovenetage van een oud Sevillaans huis en waarvan ik nu niet weet of je hem ooit zult lezen. Misschien als de tijd ervoor rijp is. Ik denk aan jou, omdat ik je nooit echt heb verteld waardoor mijn huwelijk uiteindelijk op de klippen is gelopen. Ik denk ook aan mijn huwelijk, omdat hier in Andalusië in 1971 mijn relatie met Elly is begonnen. Toen ik Elly voor het eerst ontmoette had zij al een vakantie geboekt aan de Costa del Sol, met vier vriendinnen. Zij was toen zo weg van mij dat ze me voorstelde die twee weken bij haar en haar vriendinnen op haar appartement te verblijven. Ik vond dat natuurlijk geen gek idee en stelde meteen voor er ook maar een verloving aan vast te knopen in het Alhambra in Granada. Ik ben drie dagen vóór Elly naar Zuid-Spanje vertrokken en bezocht eerst Córdoba en Sevilla, daarna trof ik Elly en haar vriendinnen. We gingen op 3 juli 1971 samen naar Granada en verloofden ons onder sprookjesachtige omstandigheden. Teruggekeerd in Torremolinos vierden we een Spaans knalfeest met een grote groep mensen.

Deze relatie is lange tijd goed gegaan tot ik in oktober 1990 merkte dat ik inmiddels meer van jou hield dan van mijn eigen vrouw. Wat er in mij omgegaan is heb ik je al geschreven. Ik heb je ook verteld dat er een spanningsveld in mij bestond in de relatie Nieuw Elan/SBO en alle daarin betrokken personen. In alle situaties waarin ik keuzes moest maken heb ik vervolgens voor jou gekozen. Daarbij heb ik geprobeerd zakelijk en privé te scheiden, maar dat is, naar mij nu toeschijnt, een drogreden geweest die door mijn omgeving nooit is geaccepteerd. Het is mij onmogelijk gebleken een waterdicht schot te trekken tussen wat ik privé meemaak en aangaande mijn werk, alle pogingen ten spijt.

Begin maart was de spanning ten top gestegen. Natuurlijk kon ik toen ook niet meer functioneren op de manier zoals je die van mij gewend was en het is mij duidelijk waarom ik kort daarna op de zwarte lijst moest komen. Bert Hortensius had die situatie goed ingeschat.

Ik denk dat ik nu ook begrijp waarom jij niet over je gevoel wilt praten. Mijn echtscheiding is vorige week 20 mei uitgesproken. Ik vernam het op 21 mei, de verjaardag van Ramon, een jaar nadat jij mij officieus mijn ontslag aanzegde. Voor mijn gevoel ben ik mijn vrouw, mijn kinderen én mijn werk kwijtgeraakt, alleen dóór een gevoel, een positief gevoel. Het is verstandig daar niet over te praten.

In de relatietherapie is de gehele problematiek uitgebreid aan de orde gekomen. Daags na mijn bezoek aan jou op 24 februari is mij door de therapeut gevraagd te antwoorden op twee vragen:

1. Als je zou moeten kiezen tussen west en zuid, waar zou je dan voor kiezen? Ik heb gekozen voor west.
2. Als je moet kiezen tussen Elly en Nieuw Elan, wat is dan je keus? Ik heb geantwoord dat ik in het centrum blijf.

Elly heeft daaruit de conclusie getrokken dat ik niet echt van haar houd. Ze heeft het daar natuurlijk steeds erg moeilijk mee gehad. In januari van dit jaar heeft ze ooit eens opgemerkt "Als Liesbeth verliefd zou zijn op jou, dan zou mijn probleem zijn opgelost". Ik heb je dit nooit verteld, want ik wilde niet dat je weer "echt een probleem" zou hebben, want ik voelde mij verantwoordelijk voor de hele situatie, ook voor jou en het zou het laatste zijn wat ik wilde om jou een serieus persoonlijk probleem te bezorgen. Straks ben ik weer in Granada. Mensen worden na 21 jaar volwassen. 21 jaar later sta ik weer aan de bron: de leeuwenfontijn, de afsluiting van een relatie, het begin van mijn laatste etappe in mijn leven.

27 MEI 1992 WERELDTENTOONSTELLING 1992