Nijmegen, 26 juni 1993 Beste Tjitse, Hartelijk dank voor je brief van 11 en 23 juni. Ik zie dat dit al de elfde brief is die ik je stuur (Correctie 4 november 2010: 14de brief). Een communicatie langs deze weg betekent waarschijnlijk veel meer dan de gesprekken die in het ziekenhuis worden gevoerd. Hoofddoel van mijn ziekenhuisverblijf is het tot rust brengen van mijn gedachtenwereld, inderdaad vanwege de beperkte mogelijkheden die onze hersenen hebben om de onvoltooid verleden tijd in zijn geheel te verwerken. Rust creëren is een kunst die ik op dit moment praktisch nog niet beheers. Daar ben ik altijd te actief en rusteloos voor geweest. Daar verwacht ik, ondanks mijn ziekenhuisopname, toch weer resultaat van. Afgelopen donderdag 24 juni zond ik een open sollicitatiebrief aan de directie van Elsevier Talen. Vandaag kreeg ik al per kerende post een uitnodiging om met de directie kennis te komen maken om mijn "wensen en mogelijkheden meer expliciet kenbaar te maken". De Elsevierdirecteur meldt tevens: "Deze gegevens kunnen vervolgens - indien gewenst - aan de andere Business units doorgegeven worden." Die andere business units zijn PBNA, NCATB, SBC, NSC en CBBM. Het CBBM is de grootste concurrent van SBO en Nieuw Elan!!! Wat vind je daarvan? Ik denk dat er een rol voor me is weggelegd bij de holding Elsevier Opleidingen omdat de business units Elsevier Talen en CBBM dezelfde werkwijzen hanteren als respectievelijk NIOW en SBO/Nieuw Elan. Een oud-collega van Nieuw Elan - Sjef van Zwieteren - is zo ook bij Elsevier-club NCATB terechtgekomen. Ik dicht me dus goede kansen toe. Ook een serie oud NIOW-docenten en Nieuw Elan-cursisten maakt op dit moment deel uit van de Elsevier-organisatie. Als Elsevier mij binnenkrijgt hebben ze een goedkope management buy out versierd. Ik vind dit nu mijn grootste uitdaging. Van de SBO heb ik bericht gehad dat men niet meer om mijn diensten verlegen zit en Liesbeth heeft na twee dagen bedenktijd afgezien om over mijn bedrijfsmatig functioneren op het Sint Radboudziekenhuis te komen praten. Ik moet het nu dus helemaal alleen opknappen en dat doe ik dan net zo lief buiten het ziekenhuis om. Gisteren heb ik al bedongen dat ik stop met de medicatie en over twee weken krijg ik mijn ontslag uit het ziekenhuis, echter wel op een zodanige wijze dat mijn WAO-uitkering in de komende tijd gegarandeerd blijft omdat ik mij onder toezicht van het ziekenhuis houd. Zo zie je maar, wanneer je je niet meer vastklampt aan situaties uit het verleden ontstaat er weer nieuwe ruimte voor nieuwe ontwikkelingen. Jouw filmavontuur is daar een levend voorbeeld van. Ik vind het hartstikke leuk voor je dat je dat rolletje in "De Vuurtoren" hebt gekregen. Je doet er weer een nieuwe ervaring mee op en voor je het weet zit je in een nieuw relatienetwerk dat misschien nieuwe horizonten voor je opent. De titel "de Vuurtoren" is al zo'n significatief voorteken. Het roept bij mij het beeld op van de vuurtoren te NOORDWIJK. In een artikel over Nieuw Elan stonden enkele jaren geleden Liesbeth en Bert Hortensius samen afgebeeld bij de vuurtoren van NOORDWIJK. Liesbeth wees naar die vuurtoren en Bert stond achter haar. Ik stond toen graag in Bert zijn schoenen, maar de tijden veranderen en ik denk nu aan een gelijkwaardige positie als die van Liesbeth, binnen CBBM- of Elsevier-kringen. Wellicht is het voor Elsevier een goede zaak om op termijn Nieuw Elan, SBO en Startbaan op te kopen. Daar wil ik ze dan wel bij helpen. Alle werkzoekende academici in Nederland zouden daarmee gediend zijn. Het zou een ongekende afstemming mogelijk maken van de programma's van deze elkaar hevig beconcurrende instellingen. Ik ben het in dit opzicht niet met je eens dat strategisch management equivalent zou zijn aan materialisme. Het is nu mijn strategie om in een overkoepelende, kapitaalkrachtige organisatie terecht te komen met als duidelijk ideële doelstelling een bijdrage te leveren aan een kwaliteitsverbetering in Nederlands opleidingenland. Ik hoop wel dat dat met een verbetering van mijn inkomenspositie gepaard gaat, maar of het materialisme daarbij het idealisme verdringt is voor mij nog de vraag. Misschien is het wel goed. We moeten uiteindelijk allemaal eten. Om op jouw brief terug te komen ben ik het met je eens dat de zogenaamde professionele hulpverleners over onvoldoende inlevingsvermogen beschikken. Ze hebben weken tot maanden nodig om maar een fractie te begrijpen van wat ik ze te vertellen heb. Ze snappen er geen jota van. Toen ik aan een assistente mijn conflictdiagram had uitgetekend en op een duidelijke wijze had uiteengezet kreeg ik achteraf te horen dat ze er niets van had begrepen. Zo worden er met talloze assistenten en co-assistenten gesprekken gevoerd die om de twee tot drie weken in een groter overleg weer worden gecoördineerd, maar intussen schrijdt de tijd voort en kost het verblijf in het ziekenhuis handenvol geld. Nee, erg efficiënt kan ik het ziekenhuismanagement niet noemen. Ook hier wordt er te veel geouwehoerd en alleen maar gekeken of je lijdt aan depressies, schizofrenie of psychoses. De psychologische onderzoeken zijn dusdanig ingericht dat je als patient gedoemd bent al op voorhand in een van de genoemde categorieën te worden ondergebracht. De categorie 'normaal' bestaat niet, je wordt direct aan een ziektebeeld gekoppeld, anders is de ziekenhuisopname natuurlijk niet te rechtvaardigen. Het doet mij helemaal denken aan hoe de westerse wetenschap werkt. De vergelijking gaat op met het onderzoek van het Instituut voor Toegepaste Taalwetenschappen (ITT) van de Universiteit van Nijmegen, onder leiding van de toekomstige rector magnificus van de KU Theo van Els.

In dit onderzoek werd de behoefte aan moderne vreemde talen in het regulier onderwijs onderzocht. Leerlingen konden aangeven of zij belangstelling hadden voor Engels, Duits of Frans. Met het Spaans was er überhaupt in de vraagstelling geen rekening gehouden hoewel de sector Spaans veel verwachtingen van dit onderzoek had gekoesterd. Het resultaat van het onderzoek was in feite al vóór het onderzoek bekend: eerst Engels, dan Duits, dan Frans. Geen Spaans dus, want dat paste niet binnen het denkpatroon van de toekomstige Nijmeegse rector magnificus, die ooit Frans had gestudeerd. En zo werkt ook de psychiatrie. Ik ben op vrijwillige basis in deze kliniek terechtgekomen, maar realiseer me nu dat ik me in een systeem heb gemanoeuvreerd waar ik me weer zelf uit moet werken. De tijd als 'heler' werkt alleen als je zelf initiatieven neemt om die tijd ook effectief te benutten. Je hebt gelijk dat het goed is om je bewust te zijn van disfunctionele (ziekmakende) en genezende, krachtige culturen. Ook ik ben door mijn arts afgerekend op een somber gezicht, maar dat sombere gezicht heb ik wel in het alom geprezen Sint Radboudziekenhuis opgelopen. Inmiddels ben ik weer de strijd aangegaan met de Casa de España middels een verzoek om advies aan mijn advocaat om te zien in hoeverre een samenwerkingsovereenkomst met de Casa de España kan leiden tot de realisering van het door mij beoogde Instituto Cervantes Benelux. Een juridische strijd dus, die ik graag aanga, omdat ik zo in elkaar zit: een gevecht leveren voor een positief resultaat, ondanks de belangen van machtige instanties als de Spaanse overheid. Ik denk dat er een parallel bestaat tussen die 'droom' van mij en de droom van de protagonist uit jouw film. Knokken om barrières te doorbreken moet je altijd. Goed dat je met een persoon als Pieter Verhoeff leert werken en zijn kritische invalshoek bespeurt. Veel succes op 5 juli. Op zich is er niets op tegen dat Annet op medisch advies tranquillizers en antidepressieven gebruikt. Ik had alleen de volgende constructie bedacht: Annet had contact met Tjeb Maris en Alouis Bisscheroux van de Baak. Alouis Bisscheroux is gehuwd met een Colombiaanse. Mijn voornalige NIOW-partners Boogaard en de Vries hadden contact met Bisscheroux en Maris en hebben ooit een studiereis naar Colombia gemaakt en vakantie gehouden op Aruba. Ik heb betrokkenheid bij drugshandel vermoed. Uit CRI-kringen is mij echter duidelijk geworden dat dat ten onrechte is vermoed. Dit geeft mij ook weer rust, omdat ik niet graag in verband word gebracht met personen die in een drugscircuit verkeren. Op welke wijze dan ook. Ik heb mijn naam als directeur aan het NIOW verbonden en al heb ik er niets meer mee te maken, de buitenwereld weet toch wel dat ik zes jaar directeur van dat instituut ben geweest. Elke rondgaande informatie die mijn goede naam en reputatie kan schaden wil ik dus wel graag te weten komen. René Glaser heeft inderdaad als de Baaks lobbyist in BRUSSEL gewerkt. Zijn vrouw is nog enige tijd projectleidster bij Nieuw Elan geweest voor het parttime vrouwenproject. Glaser en Maris werkten goed samen. Ook mevrouw Glaser heeft na het beëindigen van haar project geen vervolgaanbieding meer binnen de Nieuw Elan-organisatie gekregen. Er is dus - volgens mijn waarnemingen - geen enkele binding meer, noch direct, noch indirect, tussen Maris en Nieuw Elan. Romantische gevoelens tussen Liesbeth en mij heb ik met haar uitgepraat. Zij heeft dat voor kennisgeving aangenomen. Liesbeth is er zelf een crack in om een ontspannen omgeving in haar werksituatie te creëren. In de gesprekken die ik met haar heb gevoerd heeft zij altijd alle tijd genomen en zich geheel van de omgeving gedistantiëerd. Ze weet zich zeer goed van haastige, neurotische omgevingsfactoren af te schermen. Ik heb begrepen dat je inmiddels een goed beeld van Liesbeth hebt gekregen op grond van jouw uitspraak dat je haar het beste kunt beoordelen op positie en inhoudelijke kanten van haar werkzaamheden en je kunt concluderen dat zij voortdurend marktgericht bezig is evenals het verkennen naar zwakke en sterke punten van concurrenten en medewerkers. Je geeft hiermee aan dat je al heel wat informatie over haar hebt verzameld. Ook het vervolg van je verhaal klopt. Vanuit haar commerciële drijfveren moet zij inderdaad aan zakelijke wetten voldoen. Over de nodige intelligentie en mensenkennis beschikt zij daartoe in hoge mate. Op dit moment heb ik geen directe behoefte om haar methoden te analyseren. Wellicht ontstaat die straks binnen Elsevier-kringen en kan ik je hulp daartoe nog eens nodig hebben. Erg nieuwsgierig heb je mij gemaakt met je opmerking dat je een beetje huiverig bent over de gang van zaken betreffende mijn vertrek wegens 'zwaarwichtige redenen' bij de Baak. Kun je mij hierover jouw persoonlijke visie schetsen? Ikzelf heb inderdaad mijn vermoedens dat de zwaarwichtige redenen meer omvatten dan de bedrijfseconomische situatie van de Baak. Ik denk daarbij aan mijn contacten met NIOW, SBO (buurman en directeur) en mijn huwelijksproblematiek. Wellicht kun jij die visie bevestigen en nieuwe aspecten toevoegen die zowel ik als Liesbeth wegens blinde vlekken en bedrijfsblindheid niet hebben kunnen constateren. Tjitse, kom binnenkort maar bijpraten. Ik heb mijn kantoorkamer nu tevens als slaapkamer ingericht en dat betekent dat ik nu twee logeerbedden heb. Wat dacht je van het weekend van 10 juli? Laat maar horen. P.S. In het AD van 8 mei jl las ik "Scholing werklozen wordt getoetst - Het kabinet wil de regionale arbeidsbureaus de bevoegdheid geven te beslissen of een werkloze een bepaalde opleiding mag volgen. Daarbij moet er vooral op worden gelet in hoeverre de opleiding de kansen op de arbeidsmarkt vergroot. Het kabinet heeft gisteren ingestemd met een nota van staatssecretaris Ter Veld (sociale zaken) waarin dit is geregeld. Nu ligt de bevoegdheid om te toetsen nog bij de uitkeringsinstanties." Is dit een afgeleide van jouw en mijn correspondentie? Ik vermoed een relatie met mijn brief aan de heer Kortes (26-4) en mijn fax aan mevrouw Meulenbroek (6-5) .

14 JULI 1993 FAX AAN MEVROUW MEULENBROEK