10 juni 1998. Betreft: YIN EN YANG Kenmerk: JH/LH980610. Dear Liesbeth, Dinsdag 9 juni 1998. 20.45 terug van de voorlichtingsbijeenkomst in Den Haag. Echter één probleem. Ten gevolge van een enthousiast onderhoud met mijn buurvrouw, een voor de gemeente Delft werkzame psychologe heb ik mijn paraplu van de Royal Shakespeare Company in Stratford-upon-Avon achtergelaten in kamer 6.10 rechts in de hoek. Ik hoop dat Adine Tjeenk Willink hem mee naar NOORDWIJK heeft genomen. Ik stel het zeer op prijs als jij je daarover ontfermt. Je weet wat hij voor mij betekent. Volgende week zaterdag houden wij de slotdag van de Lions in Leiden en NOORDWIJK (Ruimtevaartcentrum en Pannekoekenrestaurant). Ik zal hem bij die gelegenheid ophalen bij de receptie tenzij je ook nog een keer meedoet. We hebben daar immers uitstekende herinneringen aan. Leonoor heeft twee poezen, twee katten, een kat en een poes of een poes en een kat. Ze heten Yin en Yang. Over deze dieren gaat dit verhaal. Jawel. Het gaat dus over evenwicht. Ik citeer uit het geel met paarse boekje. "Evenwicht. In zijn bijdrage breekt ir. Allerd Stikker (1928) een lans voor een samenleving waarin het evenwicht tussen het mannelijke en het vrouwelijke dient te worden hersteld om tot een duurzame samenleving te komen. Wij kunnen veel van elkaar leren, als we openstaan voor elkaars kwaliteiten en de mannelijke en vrouwelijke kanten in onszelf accepteren. Ook in het bedrijfsleven wordt steeds vaker ingezien dat een evenwicht tussen deze aspecten een bijdrage kan leveren aan de positieve verandering van de organisatie en van de maatschappij. We komen er steeds meer achter dat wij - mannen en vrouwen - die verandering niet kunnen bewerkstelligen door elkaar te imiteren en te bevechten, maar door samen te werken en ons gevoel een duidelijke plaats te geven naast de goed ontwikkelde en lang gekoesterde ratio. Door op onze intuïtie te leren vertrouwen en door open te staan voor wat iemand werkelijk bezighoudt, kunnen we respect opbrengen voor onze medemens, meegaan met de levensstroom en onze aandacht schenken aan dat wat echt noodzakelijk is in het leven: De kwaliteit van leven. Het Leven zelf." De heer Stikker schrijft: " In de sociaal-culturele sfeer zien we de waardering van de vrouwelijke en mannelijke rollen verschuiven, terwijl parallel daarmee de mythologische rol van de Godin wordt vervangen door een God. Eén van de fundamentele percepties over deze tijdspanne was dat het vrouwelijke werd geïdentificeerd met natuur en het mannelijke met cultuur. Het zijn de negatieve interpretaties in en van door mannen geredigeerde bijbelse teksten die tot op de dag van vandaag nog steeds hun uitwerking hebben op de maatschappelijke waardering van de vrouw, op sexualiteit en op de angst voor de dood. In tegenstelling tot veroordeling is waardering voor Eva's daad en voor Maria Magdalena's rol naar mijn mening meer op zijn plaats en zouden de positieve interpretatie van de 'verhalen' een andere geest hebben doen waaien over het intrigerende dualisme van de sexualiteit in de mens. In de 13e eeuw wordt de religieuze hiërarchie van God boven de mens doorgetrokken naar de mens boven de natuur en de man boven de vrouw. Het onderdrukken en misbruik maken van de natuur, alsof deze los zou staan van de mens, heeft iets te maken met het onderdrukken en misbruik maken van de vrouw en het vrouwelijke, alsof die los zouden staan van de man. Wanneer we het uitgangspunt van duurzame ontwikkeling aanvaarden, namelijk dat toekomstige generaties dezelfde kansen voor een goede kwaliteit van leven moeten hebben als de huidige generaties, dan betekent dit: lagere bevolkingsgroei, verschuiving van materiële naar niet-materiële voldoening in het consumptiepatroon, schonere huishouding (in de ruimste zin), zuiniger gebruik van natuurlijke bronnen, behoud van biodiversiteit. Ik geloof dat deze doelstellingen niet haalbaar zijn wanneer het primaat van het mannelijke blijft overheersen. De vrouwelijke eigenschappen in de mens zullen naar mijn idee meer aansluiting hebben met bovengenoemde onderwerpen dan de mannelijke eigenschappen en de hedendaagse man. Men zou de 'gender'-verschillen de spirituele bewustzijnscomponent kunnen noemen. Een mensbeeld dat aansluiting vindt bij de uitgangspunten van een duurzame ontwikkeling in de 21ste eeuw, zou naar mijn mening moeten zijn een beeld waarin herkend en erkend wordt dat ieder mens mannelijke en vrouwelijke gendereigenschappen heeft, de animus en anima van Jung, en dat ieder mens de vrijjheid heeft om in principe alle mannelijke en vrouwelijke eigenschappen aan bod te laten komen in verschillende omstandigheden. In ieder mens kunnen talloze genderschakeringen en veelal onbenutte menselijke capaciteiten de ruimte krijgen als de weeffout van de dominantie van de man en het mannelijke wordt hersteld en wordt vervangen door de integriteit van de hele mens. Dan zullen (wederom?) de androgyne vrouw en de androgyne man hun intrede doen. Daarbij zullen sexualiteit, genetisch en biologisch verschil en alles wat daar mee samen hangt op natuurlijker wijze tot hun recht blijven komen. Maar deze verschillen zullen dan niet meer verward worden met de androgyne constitutie van de mens, die, of het nu een vrouw of een man is, in de familiale, sociale en maatschappelijke rolverdeling gelijkwaardig en uitwisselbaar is. De biologische factor is daarbij een niet te verwaarlozen complicatie, bijvoorbeeld voor vrouwen die hebben gekozen voor moederschap en dit vaak moeilijk kunnen rijmen met maatschappelijke functies. Aangezien de genderbelevenis sociaal-cultureel wordt bepaald, zal in de gevestigde maatschappelijke orde een ware revolutie moeten plaats vinden om het nieuwe mensbeeld ingang te doen vinden. Iedereen kan daaraan een individuele bijdrage leveren door in zichzelf dit vernieuwde en verruimde mensbeeld waar te maken. Pas wanneer dat gebeurt zullen de politiek en de gevestigde structuren hun koers ook veranderen, waardoor duurzame ontwikkeling de inhoud kan krijgen die nu nog grotendeels een fictie is." Voorbeeldfunctie. In dit opzicht kunnen wij een voorbeeldfunctie vervullen. Als vanouds. Ooit heb ik eens in een brief geschreven "Oranje boven en Paars onder, of andersom?". Dat geldt in dit verband ook voor Yin en Yang. De onderdrukking van de vrouw heeft zich in het verleden ook gemanifesteerd binnen de sexualiteit. Om de jou bekende reden heb ik mij in de afgelopen zeven jaar van deze weldaad moeten onthouden. In een tweede huwelijk zal ik mijn echtgenote even zovele keren het genoegen laten smaken om eveneens een toppositie te vervullen. Zoeken naar balans dus en 'real partnership'. In alle opzichten. Ik vind het in dit verband zinvol nog iets precieser in te gaan op de door de heer Stikker vermelde gendereigenschappen en te zien of zij - vanuit mijn perceptie - op jou en mij van toepassing waren in de tijd dat wij samenwerkten (lijfelijk) om je alsnog te beoordelen op het verzoek van Roos. Proces - ja. Bewustzijnsverruimd - dat denk ik wel. Voorzichtig - ja. Bedachtzaam - ja. Fouten erkennen - je maakte geen fouten. Samenhang - zeer zeker. Partner naast - John. Binnenkant - te. Kleinschalig houden - kiezen voor kwaliteit. Gevoel - daar wilde je niet over spreken. Intuïtie - net als Diana. Natuur - groen. Ecologie - economie. Interactief luisteren - your greatest gift. Dialoog - perfect. Relatief - afhankelijk van de situatie. Zacht - Neen, alleen bij mij (over het algemeen). Verzorgend - zeer zeker. Flexibel - eerst niet, later wel. Dan kijk ik naar mijzelf. Doel - absoluut (Bob Dylan: I want you). Bewustzijnsvernauwd - als ik je aan de telefoon had gehad. Snel - jij was sneller (als een speer). Flink - ik laat graag aan James Bond over om dat te beoordelen. Fouten ontkennen - neen. Puntbelangstelling - eyes, dat communiceert goed. Leider boven - neen, soms heb ik ook graag een leidster boven. Buitenkant - integendeel. Schaalvergroting - dat kun je wel stellen, maar ik begin liever klein, vandaar die twee cirkels. Verstand - ja. Ratio - absoluut. Gevoel heb ik later ontwikkeld. Cultuur - zeer zeker. Economie - het bedrijfsresultaat voorop. Hard praten - als personeel van het werk werd gehouden. Monoloog - dialoog (bij voorkeur). Absoluut - zie foto van 'paars'. Ruw - als een blanke pit. Beschermend - Dulcinea. Star - Ster. Deze elementen komen uiteraard aan de orde in de blokken Life & Career, Effectieve Persoonlijke Presentatie, Persoonlijk Presenteren. Het waren leuke presentaties van Adine en Pascale en keurig verzorgd. Opvallend hoeveel waarde er thans wordt gehecht aan het element 'gevoel'. Nu begrijp ik waarom je daar niet over wilde praten. Het is je kernprodukt en dat vertel je niet aan je 'concollega', denk ik. Ik denk dat ik deze cursussen nodig heb als enige verrijking, omdat ik er toch weer een tijdje uit ben geweest en het goed is met mensen van andere disciplines te communiceren, zodra dat binnen mijn doelstelling past. Ik doe dat dan wel bij voorkeur in drie talen, om te beginnen. Dit past ook in het beleidsplan van mijn 'Cervantes'. Wat zou het mooi zijn als hij in het huwelijk kon treden met de directeur van de Baak. Als de ambtenaar van de burgerlijke stand mij op korte termijn zou vragen of ik bereid ben om voor de tweede keer in het huwelijk te treden, deze keer met mijn geliefde oud-collega, dan is het antwoord JA. En nu jij, want de jongeman die vanmorgen het appartement heeft gezien wil het al kopen. Knopen hakken dus. Schat! Het is even een ander thema dan 'normaal', maar wel belangrijk naar mijn idee. Ik kreeg vanmiddag ook nog een Utrechts Nieuwsblad in de handen gestopt met een artikel over de cliënt van advocaat Doedens aan de Oude Gracht. De betrokken cliënt had volgens het blad zijn vrouw en zoontje omgebracht. Daar zie ik onze goede vriend Edwin echter niet voor aan. Het is wel een vreemde associatie. Ook kwam ik Peter Snel nog tegen. Ik heb hem - op zijn verzoek - laten weten dat ik hem zal bellen. Woensdag 10 juni 1998. De Baak Den Haag aan de telefoon gehad. De paraplu wordt vanavond mee naar NOORDWIJK genomen en bij de receptie afgegeven. Ik heb laten weten dat ik jou daarvan in kennis stel. Bij deze. Bezichtiging van vandaag gaat niet door. Maar goed ook. Ik heb niet veel pottenkijkers meer nodig. Wat jij voor romances hebt, weet ik niet. Dat is ook mijn zaak niet. Dat ligt anders als we getrouwd zijn. Het zal inderdaad moeilijk zijn om mijn karakter te veranderen. Vooral als ik mijn doel scherp heb gesteld valt daar niet meer aan te ontkomen.. Dat is nu eenmaal kenmerkend voor een schorpioen. Ik heb begrepen dat daar bij de Baak net zo over wordt gedacht als door mij. Adine is mét mij van mening dat de astrologie ook hier tot wetenschap kan worden uitgeroepen, zoals in Spanje. Astrologie wordt daar als studierichting aangeboden op de universiteit van Málaga. Peter is lid van de VVD. Van zijn fractievoorzitter ontving ik vanmorgen de volgende brief.

"Volkspartij voor Vrijheid en Democratie. MR DRS F. BOLKESTEIN, fractievoorzitter. Aan: Instituto Cervantes. De Heer J.L. van der Heyden. Postbus 689. 35000 AR Utrecht. Den Haag, 9 juni 1998. Geachte Heer Van der Heyden, Voor uw gelukwensen met het goede verkiezingsresultaat voor de VVD ben ik u zeer erkentelijk. Een tweede kabinet van paarse samenstelling moet nu tot de mogelijkheden horen en de VVD zal streven naar voortzetting van het succesvolle beleid van de afgelopen periode. U verzoekt mij, vanuit uw functie van voorzitter van het Instituto Cervantes, vier leden van mijn fractie voor te dragen voor het bestuur en daarnaast een budget vanuit de partij ter beschikking te stellen om arbeidsmarktbeleid voor met name hispanisten te ontwikkelen. Hoewel het streven van uw stichting mij sympathiek voorkomt, kan ik op uw beide verzoeken niet ingaan. Het behoort niet tot het beleid van de VVD-fractie dat de fractievoorzitter leden voordraagt voor bestuursfuncties. Het staat u echter vrij om eventueel individuele leden te benaderen met een verzoek. Zij zullen dan afwegen of een bestuursfunctie binnen uw stichting te verenigen is met hun politieke verantwoordelijkheid en woordvoerderschappen. Het budget van de partij is een zaak van het hoofdbestuur van de VVD. Tenslotte wens ik u veel succes toe met uw werkzaamheden in het kader van het Instituto Cervantes. Met gevoelens van de meeste hoogachting, Frits Bolkestein."

Het doet mij derhalve deugd de heer Bolkestein na enige tijd van afwezigheid weer tot mijn supporters te kunnen rekenen. Ik heb hem derhalve de volgende reactie doen toekomen: UW BRIEF VAN 9 JUNI. Ik zond mijn Houtense collega derhalve de volgende brief: BESTUURSSAMENSTELLING. Voorts ontving ik de volgende brief van Europ 'Art. "Instituto Cervantes. Postbus 689. 3500 AR Utrecht. De Weledele heer J.L. van der Heyden. Ternaard, 9 juni 1998. Betreft: fundraising European Cervantes Foundation. Uw referentie: FUNDRAISING. Geachte heer Van der Heyden, Hartelijk dank voor uw snelle reactie op ons onderhoud tijdens de opening van de 'Lorca dagen' op 5 juni j.l. te Utrecht. Alvorens ik met een basis-werkplan en een eerste verkenning aan de slag ga, heb ik wat meer gegevens nodig. 1. Wat zijn de doelstellingen van de Stichting Cervantes Benelux? Wat heeft zij al gerealiseerd? Wat is exact het verschil tusen het pakket en de doelen van het Instituto Cervantes en de stichting? Bestaat er een beleidsplan? Zo ja, kan ik dat ontvangen? 2. Voor het uitbreiden van de Benelux-stichting naar een Europese, is 'derde geld' nodig. Hoeveel is er nodig? En voor welke onderdelen? 3. U spreekt in uw brief over 'andere' sponsors. Daaruit maak ik op dat er in Engeland reeds financiële participanten geworven zijn. Zijn dat Britse ondernemingen? Welke zijn dat? Zijn er exacte bedragen bekend of zijn dat toezeggingen? 4. De Spaanse staat is niet scheutig in het verstrekken van subsidies voor internationale projecten, heb ik begrepen. U sprak over goede contacten met het Spaanse koninklijk huis. Is er op basis daarvan al overleg geweest met de Spaanse overheid? 5. Is er al eens contact geweest met ons ministerie van Buitenlandse Zaken? En met Brussel of de Europese Beweging in Nederland (EBN)? Uitziend naar uw berichten teken ik met vriendelijke groet. K. Eric Kroes. Europ' Art."

15.30 Terug van het Riagg. Gesprek met Jos Gelissen. Vanaf heden ben jij gespreksonderwerp. Ik meld je dit in het kader van de te betrachten zorgvuldigheid in de communicatie. Ik noem je zijn naam met zijn instemming. In tegenstelling tot hetgeen gebruikelijk wordt er in principe niet gesproken over gevoel, maar over een te creëren gemeenschappelijk toekomstperspectief: het opmaken van contracten op basis van de informatie die ik je heb doen toekomen tot op heden. Ik heb vandaag gekozen voor het idee dat jij belangrijker bent dan mijn geplande verhuizing naar Spanje. Volgende afspraak: Dinsdag 14 juli 10.30 uur. Met Peter Snel heb ik afgesproken op woensdag 24 juni, 10.00 uur. Op de brief van de heer Kroes heb ik alsvolgt gereageerd: SPONSORING. De enige beminde die ik van verkwisting verdenk is ELTON JOHN, maar dat kan hij goedmaken door pro deo aan bovenvermeld Concert for Life zijn bijdrage te leveren. Wat inkomsten en uitgaven betreft heb ik gisteren een aardig beeld gekregen van jullie bedrijfshuishouding. De cursistbijdrage is Hfl. 700,- per dagdeel. Dat geeft bij een gemiddelde groepsgrootte van 12 een opbrengst van 8.400 per dagdeel. Hiermee is de bijdrage aan de vaste lasten eenvoudig te berekenen. Het door mij ontwikkelde en door Ruud van der Zalm gebruikte spreadsheatprogramma is nog in mijn bezit. Ik denk daarom dat het goed is dat Peter Ottenhoff ogenblikkelijk een overladen programma voor Sparrenheuvel samenstelt met dezelfde prijsstelling als de Baak. Dan lopen we op dat punt niet uit de pas. De club op het Domplein kan wel voor de clientèle zorgdragen als hij het handig aanpakt. Bij een exploitatielast van 2 miljoen per jaar van Sparrenheuvel, inclusief personele kosten (natte vinger) dienen bij een rendementsverhouding van 50/50 (50% vaste lasten), rendement Hfl.4.200 per dagdeel 477 dagdelen aan cursussen te worden gegeven. Dat moet kunnen. Dan hebben we weer gauw enkele contanten in huis. Morgen heb ik geen tijd om te schrijven. Vrijdag misschien. Anders zondag. With Love.

11 JUNI 1998 SPONSORING TER ATTENTIE VAN LIESBETH HALBERTSMA